Kuchnia portugalska obejmuje zróżnicowane składnikowo i regionalnie potrawy.
W rolniczych prowincjach Alentejo i Ribatejo popularne jest mięso (w szczególności bycze), a na
kulinarne przysmaki Algarve duży wpływ miało długoletnie panowanie muzułmańskich Maurów.
Przeważają dość proste i pożywne dania, najczęściej gotowane. Najbardziej charakterystyczną
cechą typowego portugalskiego posiłku jest jednak powszechne zastosowanie różnego rodzaju ryb
i owoców morza.
Istotny wpływ na portugalską kuchnię wywarły (oprócz krajów basenu Morza Śródziemnego) wielkie
odkrycia geograficzne i związane z nimi byłe kolonie kraju. Podczas wyprawy Vasco da Gamy z lat
1497-99 przywieziono z Indii wiele nowo poznanych owoców, orzechów i roślin oraz niewielki ładunek
pieprzu czarnego, za który postawiono później okazały Klasztor Hieronimitów w Lizbonie. We
współczesnej kuchni portugalskiej korzysta się zatem ze stosunkowo dużej ilości indyjskich
przypraw, takich jak cynamon, mieszanka curry, szafran czy kolendra, a także afrykańskich
papryczek piri-piri i przyrządzanego z nich sosu. Zestawienie octu, oliwy i mielonej papryki
jest powszechnie stosowanym dodatkiem do potraw. Niektóre przykłady opisywanej kuchni znane
są też w Brazylii i innych krajach Wspólnoty Portugalskojęzycznej. Także tempura, jedno z
najbardziej znanych japońskich dań pochodzi z Portugalii.
Ważnym elementem portugalskiej sztuki kulinarnej są zupy, a wśród nich, tzw. Zielona zupa (caldo verde),
która jest uznawana niemal za narodowy posiłek. Jej barwa jest wynikiem dużej ilości drobno pokrojonej
kapusty galicyjskiej, a także ziemniaków, cebuli, czosnku i plasterków pikantnej kiełbasy.
Sztandarową portugalską potrawą czy raczej składnikiem, z którego przyrządza się niezliczoną ilość dań,
jest bacalhau , czyli solony i suszony dorsz. Jest on niewątpliwie spuścizną po czasach, w których Portugalczycy
znajdowali się w czołówce odkrywców nowych lądów.
Zakonserwowany w ten sposób dorsz, przemierzał na statkach
podróżników, żołnierzy i kupców tysiące mil morskich, będąc podstawą ich pożywienia.
Niegdyś pożywienie uboższych warstw ludności, dziś z powodu wysokiej ceny, gości na stołach portugalskich zdecydowanie rzadziej, aniżeli by
sobie tego życzono.
Podobnie jak Francuzi, mówiąc o ilości wyrabianych w ich kraju serów, również i Portugalczycy
twierdzą, że istnieje co najmniej 365 przepisów na przygotowanie potraw z suszonego dorsza. Spożycie dorsza przez
Portugalczyków jest tak ogromne, że już kilka wieków temu państwo zostało zmuszone do importu tej ryby z norweskich
łowisk.
Niezwykłą popularnością cieszą się również słodkie, grillowane sardynki, które przyrządza się często na bocznych
ulicach i skwerach miast, traktując gotowanie jako okazję do towarzyskich spotkań.
Spośród obfitujących w nabiał deserów wymienić należy arroz doze, typ ryżowego puddingu z
cynamonem, serwowany zwyczajowo w święta Bożego Narodzenia. Najpopularniejsze portugalskie
ciasto to pastel de nata - tarta z nadzieniem budyniowym, pochodząca z lizbońskiej dzielnicy
Belém (dosł. Betlejem). Większość serów produkowana jest z owczego lub koziego mleka i
charakteryzuje się ostrym, intensywnym smakiem. Sery tradycyjnie spożywane są osobno, przed
lub po posiłku i stanowią formę deseru albo przystawki. Wyróżnić można queijo de Castelo Branco
z górskiego regionu Beira Baixa oraz queijo da Serra da Estrela, wytwarzany na podpuszczce z karczochów.
Najważniejszym posiłkiem dnia
jest kolacja (port. jantar); obiad (almoço) i śniadanie (pequeno-almoço) mają charakter drugorzędny.
|